Kia alternativo al la revo pri la progreso?
Ĉu do Esperanto iom post iom perdos sian vivkapablon kaj fine malaperos? Aŭ ĉu ni trovos alian manieron por firme situigi la lingvon en la socio krom la revo pri la homara progreso? Pri tio sugeston povus doni al ni la fakto, ke oni subtenis Esperanton ne nur pro la revo pri la progreso de la homaro, sed ankaŭ pro ali-specaj revoj de homoj, kiuj sin trovis en periferioj, en diversaj sencoj de tiu ĉi vorto.
Tio estas komprenebla, ĉar oni ordinare ne bezonus tian lingvon kia estas Esperanto, se oni sidas en la centro de la mondo: en tiu kazo via lingvo estas jam internacia, kiel estas la angla nuntempe. Ni rememoru, ke la iniciatoro de Esperanto ja estis ruslanda hebreo, ano de socie periferiigita popolo.
En Japanio similan periferian pozicion okupis, kvankam etne japana, ekzemple MIYAZAWA Kenji, romanverkisto kaj poeto, kiu lernis Esperanton por diskonigi siajn literaturajn verkojn en la mondo. Tiun lingvon li elektis ĉar li, naskita kaj dum preskaŭ la tuta vivo loĝinta en la periferia Tohoku-regiono, volis rekte ligiĝi kun la mondo sen esti perata de la centro en Japanio: Tokio. Post la triobla katastrofo en 2011 lia nomo estas citata de diversaj personoj, kiuj pripensas la restarigon de la regiono. Ankaŭ por la "restarigo" de Esperanto utilus lerni de liaj ideoj, kiuj ne ĉiam estis plene optimismaj pri la progreso. Dum la ĉi-foja kongreso mem estas planata programero, en kiu dialogos du junaj verkistoj, kiuj lernas Esperanton kaj volas iel intergrigi ĝin al la literatura kreado. Ili eventuale povus mencii la nomon de Miyazawa.
Alian situigon eble sugestis Zamenhof mem, kiu pensante pri la graveco de tiuj, kiuj pli poste ricevis la nomon de "denaskaj esperantistoj", skribis:
Lingvo internacia fortikiĝos por ĉiam nur en tia okazo, se ekzistos ia grupo da homoj, kiu akceptus ĝin kiel sian lingvon familian, heredan. Cento da tiaj homoj estas por la ideo de lingvo neŭtrala multege pli grava ol miliono da aliaj homoj.**
Tiujn ĉi liniojn mi ne aprobas centprocente, sed mi ĉi tie ne diskutos pri tio. Kiel konate, da denaskaj esperanitstoj nun en la mondo estas almenaŭ kelkaj centoj. Unu el la japanaj muzikistoj, kiuj aperos dum la publika koncerto de la kongreso, estas denaskulo, kiu naskiĝis kaj kreskis en Japanio. Espereble tiuj junuloj, muzikantaj aŭ verkantaj, povu trovi por Esperanto novan vojon. Tion mi elkore esperas el la malproksima ĉina ĉefurbo.
*=Miyamoto, Masao 1984. La morta suito: Oosugi Sakae, anarkiisto-esperantisto. Kioto: L' omnibuso, p.55.
**=Zamenhof, Lazaro-Ludoviko. 2006. Mi estas homo. Kompilis, komentis Aleksander Korĵenkov. Kaliningrado: Sezonoj, p.97.
Usui Hiroyuki - El Popola Ĉinio